Presentatie Jan Willem Lagerweij
Verenigingsavond  18 maart  Aanvang: 20.00 uur
Plaats: Zalencentrum Inmanuelkerk, Stationsstraat 137 Ermelo.

Tijdens de lezing neem ik u graag mee op mijn fietsreis van ruim 1.100 km op Sulawesi in Indonesië. Dit eiland heeft lang bekend gestaan als Celebes, een naam die de Portugezen ooit aan het eiland hebben gegeven tijdens een van hun ontdekkingsreizen aan het begin van de 17^e eeuw. Weer ver daarvóór werd het eiland al Sula (eiland) Besi (ijzer) genoemd met een verwijzing naar het vele ijzer dat er toen werd gewonnen. De naam Sulawesi kreeg pas bekendheid na de Tweede Wereldoorlog.

Sulawesi is vier keer zo groot als Nederland en het op vier na grootste eiland van de uit meer dan 10.000 eilanden bestaande Indonesische archipel. Sulawesi heeft meer dan 18 miljoen inwoners, waarvan er 1,5 miljoen wonen in Makassar, de hoofdstad van het eiland. Het is een van de minst bekende grote eilanden en daardoor ook niet toeristisch. Tijdens mijn 3,5 weken durende fietstocht ben ik hooguit 10 toeristen tegengekomen.

Het land Indonesië is overwegend islamitisch. Ook het zuiden van Sulawesi is islamitisch, maar het noorden en Toraja-land in het midden zijn voornamelijk protestants. Wel is het protestantisme er verweven met een element uit het animisme. Hoewel de meeste Torajanen al in de koloniale tijd tot het christendom zijn bekeerd, leven veel van de oude religieuze gebruiken en gewoontes er tot op de dag van vandaag nog voort. Zoals de voorouderverering: levensgrote ‘tau-tau’ poppen, die de overleden voorouders moeten voorstellen, waken vanaf hooggelegen 'balkons' over de bewoners in de lager gelegen dorpen. De poppen vertonen zo veel mogelijk gelijkenis met de gelaatstrekken van de overledenen.

Toraja-land ligt op een hoogvlakte met een relatief lage luchtvochtigheid. Hierdoor woont de Toraja-stam er graag en is het christendom er sterk vertegenwoordigd. De Torajanen staan naast hun dodencultuur en voorouderverering ook bekend om hun traditionele ‘boothuizen’. Deze zogenoemde ‘tongkonans’ met hun prachtig versierde voorgevels en kenmerkende daken in de vorm van een zadel of gekeerd schip zijn uitbundig versierd met houtsnijwerk, diverse patronen en buffelhoorns of -schedels. Van deze cultuur wil ik u graag meer vertellen en laten zien.
Buiten de hoofdstad Makassar fietsten we door eenvoudige dorpjes waar het leven ook nu nog min of meer voortgaat zoals het er al eeuwen lang aan toe is gegaan. Vaak vormde ons fietsgroepje voor de lokale bevolking een echte bezienswaardigheid. Daarom wilde men ook bijna altijd met ons op de foto. Door hen gemaakt met een mobieltje, dat dan weer wél. Mooi om te zien hoe het spel van een foto te mogen maken zich dan afspeelde. De meisjes en vrouwen waren dan toch meestal wel het dapperst. Omdat we fietsten in een kleine groep van zes personen, werden we in de dorpjes onderweg ook met regelmaat door lokale mensen uitgenodigd om bij hen thuis hun oude ambachten te komen bekijken. Zoals naar het bouwen van schepen, het kweken van zijderupsen en zeewier of het weven van kleden in de meest prachtige kleuren. Jammer genoeg waren de kleden niet te koop.

Met deze lezing laat ik u graag een glimp van de cultuur en natuur van Sulawesi zien. En ook zo af en toe een paar van onze kamerplanten die daar groeien in de natuur.