Deze Nieuwbrief krijgt u, omdat u zich geinteresseerd hebt getoond in de activiteiten van onze vereniging. Wilt u de Nieuwbrief niet meer ontvangen, klik dan op de link onderaan in deze Nieuwsbrief.
Is deze Nieuwsbrief niet goed leesbaar? Klik dan eens op 'bekijk online', rechts bovenaan.

door Johan de Vroom
De tweede verenigingsavond van het nieuwe seizoen hebben wij inmiddels achter ons. We krijgen weer de smaak te pakken, want er waren al behoorlijk meer mensen dan bij de vorige avond. Ook de “vaste” kern was er gelukkig weer. Koos Dansen  heeft ons mooie plaatjes laten zien van de direct omgeving van zijn huis en wat verder weg in de regio van Arnhem. Vooral de vogelplaatjes waren spraakmakend. Daarnaast gaf hij een deskundige toelichting. 
Kort voor deze avond kregen wij bericht dat we de CoronaCheck-app moesten gebruiken, vandaar de extra Nieuwsbrief die u ontving. En gelukkig, iedereen kon zich melden met de QR code of een printversie.
Op 16 november is er al weer de laatste verenigingsavond van dit jaar. Deze keer neemt Jan Willem Lagerweij uit Ermelo ons mee op reis door de bijzondere natuur van Namibië, Botswana en Zimbabwe.

En wat hebben we genoten van de herfstwandeling op Sonnevanck o.l.v. Henk van Emaus. Wij kijken al weer uit naar de volgende excursie. 
Ook het bestuur doet -naast het besturen- ook af en toe aardige dingen zoals de Besturendag van Groei & Bloei in de tuinen van Appeltern en het 50 jarig bestaan van de KNNV in Ermelo dat bij het verenigingsgebouw in Staverden werd gehouden. Bij besturen hoort ook vooruitkijken, dat doet Henk van Emaus door al een vooraankondiging voor een reis naar Schotland te melden.

Verenigingavond 16 november
Aanvang 20.00 uur in de bovenzaal van de Immanuelkerk aan de Stationsstraat 137, 3851 ND Ermelo.

Presentatie van Jan Willem Lagerweij

Mensen die er al eens geweest zijn roemen over de grote diversiteit aan landschappen en de overweldigende natuur van deze twee landen. Zuid-Afrika wordt niet voor niets ‘de wereld in één land’ genoemd. Je vindt er safarigebieden, bergen, moerassen, bossen, uitgestrekte vlaktes en woestijnen. En vele honderden kilometers kustlijn. Kaapstad in het uiterste zuiden van het land is een levendige stad die inmiddels al meerdere keren door de Britse krant The Telegraph is uitgeroepen tot de beste stad van de wereld.
Het paradijselijke zuiden van Namibië kenmerkt zich vooral door uitgestrekte vlakten die begroeid zijn met geelgroene grassen en Afrikaanse bomen. Deze oranjerood glooiende Kalahari is een semiwoestijn waardoor er veel bijzondere dieren voorkomen.  

Drie keer heb ik tot nu toe dit deel van Afrika bezocht. In 2003 maakte ik al eens – in fotografische zin voor mij nog in het analoge tijdperk –een fietstocht in groepsverband van Kaapstad naar Port Elisabeth. In 2009 was het reisdoel Kaapstad in de West Kaap provincie van Zuid-Afrika. In drie weken tijd verkende ik samen met mijn vrouw in een huurauto niet alleen Kaapstad zelf maar bezochten we ook diverse bezienswaardigheden in de omgeving. Bekende highlights in de stad zijn naast het centrum onder meer het V&A Waterfront, de Bo-Kaap, Signal Hill, de Tafelberg en de schitterende botanische tuin Kirstenbosch. En buiten de stad onder meer Robben Island – waar Nelson Mandela enkele tientallen jaren gevangen heeft gezeten –, het beroemde wijngebied rond Stellenbosch en het Kaapse schiereiland. Een langgerekt gebied met mooie dorpen, bergen, geurend fynbos, prachtige stranden – waarvan sommige met pinguïns – en de bij vroegere scheepvarenden beruchte Kaap de Goede Hoop. Een bijzondere ervaring vormde ons bezoek aan West Coast National Park aan de kust van de Atlantische Oceaan. Het is een leefgebied voor veel soorten dieren. Wij waren er in de Zuid-Afrikaanse lente, dus stonden de velden er vol wilde bloemen in de mooiste kleuren. Een waar paradijs voor de echte natuurliefhebber!

In september 2015 bezocht ik samen met enkele enthousiaste fietsers onder leiding van een Zuid-Afrikaanse vrouwelijke gids onder meer Namaqualand in het noordwesten van Zuid-Afrika en de Kalahari woestijn in het zuiden van Namibië. Ons vertrekpunt was het plaatsje Kamieskroon aan de rand van Namaqualand. Recente regens hebben ervoor gezorgd dat de dorre, stoffige vlakte van deze semi-woestijn als bij toverslag is veranderd in een waar kleurenpallet van bloeiende bloemen. Je komt ogen te kort. Je vindt er madeliefjes, lelies, aloë’s, margrieten. Ook het fynbos wat hier groeit is erg mooi, een begroeiing die uniek is in de wereld. Er komen er vele soorten vogels en dieren voor.

Onze fietsroute ging verder richting het noorden naar Ai Ais Richtersveld Transfrontier Park op de grens met Namibië. Dwars door het gebied loopt de Oranjerivier, ook wel Garieprivier genoemd. Dit internationale park is een van de belangrijkste gebieden van natuurlijke rijkdom van Zuidelijk Afrika en de wereld! Wij passeerden intussen de grens met Namibië en fietsen langs de Fish River Cayon of Visrivierkloof, de op een na langste Cayon ter wereld, na de Grand Cayon in de Verenigde Staten. De Visrivier mondt uit in de al eerdergenoemde Oranjerivier langs de grens met Zuid-Afrika. Tenslotte fietsten wij de Kalahari woestijn in met zijn enorme diversiteit aan landschappen en kleuren. Kenmerkend is er het fijne rode zand dat werkelijk overal in en tussen gaat zitten. We zagen allerlei wilde dieren. We verlieten Namibië weer via het Kgalagadi Nationaal Park. Een deel van dit laatste traject legden we in auto’s af omdat we er niet mochten fietsen vanwege de leeuwen die in dit natuurpark leven en waar we ook nog vele andere dieren spotten. 

Vooraankondiging door Henk van Emaus
Van 12 juni t/m 18 juni 2022 willen we naar Schotland, en we gebruiken ons reisprogramma van 2020 als leidraad. Op zondag 12 juni vertrekken we vanaf Ermelo met de touringcar naar IJmuiden en gaan daar met de nachtboot van DFDS en de touringcar naar Newcastle. Op 17 juni vaart de boot vanaf Newcastle terug naar IJmuiden, waar we op 18 juni weer vertrekken met de touringcar naar Ermelo. We verblijven in Schotland 4 nachten in het 4* hotel Peebles Hydro Hotel.

Verdere informatie volgt in de nieuwsbrief, op onze website en de verenigingsavond van 18 januari. Als u plannen heeft om met ons mee te gaan, let dan wel op dat een paspoort in het Verenigd Koninkrijk verplicht is.
Hier is het reisprogramma van 2020 te vinden. 

door Marijke Jonker van Lenthe
Met een twintigtal wandelaars hebben we vrijdag 15 oktober onder de bezielende leiding van Henk van Emaus het terrein van Sonnevanck verkend. Meer dan 40 jaar was dit het werkgebied van Henk en hij kent het dus op z’n duimpje. Het was heel bijzonder om de geschiedenis van dit landgoed te leren kennen. Het oude sanatoriumgebouw, dat inmiddels verbouwd is tot een vijf appartementencomplex, staat nog steeds fier midden in de zichtlijn vanaf de toegangsweg van de Leuveneumseweg. Ooit, meer dan 50 jaar geleden bezocht ik hier regelmatig een tbc-patiënte. Heel bijzonder om daar nu weer te staan.
We liepen langs oude vernieuwde gebouwen zoals het Koetshuis, de Machinistenwoning en het huis van de toenmalige geneesheer directeur. We werden veelvuldig gewezen op de grote monumentale bomen, die verspreid over het hele landgoed te vinden zijn. We wandelden dwars door de voormalige moestuin van het sanatorium. Henk vertelde over de sputumman, die alle spuugbakjes van de patiënten verzamelde en elders op het terrein loosde. Dat zou ondenkbaar zijn tegenwoordig, want juist die spuug van tbc-patiënten is immers enorm besmettelijk. Hij liet ons ook een replica zien van een zogenaamde lighal, een overdekt terras op wielen met plek voor 20 patiënten. Die terrassen draaiden gedurende de dag mee met de zon.

Daartussendoor werden we ontvangen in restaurant Vivaldi met koffie en gebak. Daar liet Henk ons ook de fraaie nieuwbouw van het centrum voor ouderenzorg zien. Nieuwe gebouwen, die een deel zijn geworden van het omringende landschap. Op verzoek van de architect heeft Henk meegedacht over de indeling van het gebied en natuurlijk de tuinen rondom.

Tot slot werden we geleid naar de begraafplaats Vredenhof waar zo’n 60 patiënten, personeelsleden liggen begraven.
Bij zijn afscheid als terreinbeheerder van Sonnevanck kreeg hij een bordje met Henk van Emausplantsoen aangeboden. Dat bordje mocht hij zelf plaatsen op een stukje grond voor het hoofdgebouw. En natuurlijk kreeg hij de opdracht daar een plantsoen van te maken.
Gelukkig wist één van de deelnemers van de wandeling hiervan, zodat Henk ons dat plantsoen na zijn afsluitende woorden ook nog even moest laten zien.
Kijk voor enkele foto's bij ons fotoalbum Sonnevanck

Henk op de radio
Zaterdag 13 november 10.30 uur Veluwe FM

Henk van Emaus deelt regelmatig zijn tuinkennis met de luisteraars van radio VeluweFm. Hij is dan te gast op de zaterdagmorgen in het programma de Stamtafel. De eerstvolgende uitzending waarin Henk zijn tips doorgeeft, is op zaterdagmorgen 13 november om half 11. De Stamtafel bestaat ondertussen al meer dan 20 jaar en Henk is daar al meer dan 15 jaar te gast. De samenstelling en presentatie is in handen van Trees Verbeek.
Voor meer informatie voor o.a. frequenties VeluweFM

door Jos Beek
Op 16 oktober vierde de KNNV Noordwest Veluwe haar 50-jarig jubileum in de ontspanningszaal in Staverden. Wij als bestuur Groei&Bloei waren hiervoor ook uitgenodigd. Het was een prachtige herfstdag en we startten met een paddenstoelenexcursie. En jazeker we hebben ze in talloze maten en kleuren gezien, en alle namen gehoord. Hierna was er een interessante presentatie over de historie, heden en de toekomst van het natuurbeheer op de Noordwest Veluwe door boswachter Henk Jan Zwart.

Na het buffet hebben wij de KNNV een passend cadeau aangeboden als mede natuur vereniging, een walnoot boompje. De Walnoot hebben Henk en ik op zaterdag de 23e oktober geplant in de natuurtuin De Zandkamp aan de Konijnenwal in Ermelo . Op dat moment was daar ook de KNNV landschapswerkgroep aan het werk. 

Een indruk van een bloeiende en groeiende besturendag in de Tuinen van Appeltern door Jos Beek
Wij van Ermelo-Putten zijn met Johan de Vroon, Willem van Eikenhorst en Jos Beek naar Appeltern vertrokken. Het was de hele dag heerlijk fris herfstweer. Ben van Ooijen, directeur, heette iedereen welkom en gaf een inkijkje in het ontstaan en de groei van de Tuinen. Daarna kregen we een presentatie over de Floriade 2022. Vooral de plannen, maar ook hoever ze al zijn met de uitvoering in Almere. De ideeën van Groei&Bloei moeten nog vorm krijgen voor hun stand!
De rest van de dag waren er allerlei workshops en rondleidingen verspreid over de Tuinen. Hierbij  ging het vaak over duurzaamheid, tuinieren en water vasthouden. Door het heerlijke nazomer weer konden we onze lunch buiten gebruiken! Zelf ben ik ‘s middags met Ben van Ooijen naar zijn eerste tuin geweest. In de Corona tijd heeft hij dit gedeelte weer aangepakt, zodat het opnieuw open kan voor bezoekers. Een stukje historie dus!
Al met al vonden we deze Groei&Bloei dag zeer de moeite waard.